Deinstytucjonalizacja usług świadczonych na rzecz osób z zaburzeniami i chorobami psychicznymi
Ministerstwo Rozwoju w 2015 r. ogłosiło nabór nr POWR.04.01.00-IZ.00-00-002/15, którego celem jest realizacja działań wspierających proces deinstytucjonalizacji usług świadczonych dla osób z zaburzeniami i chorobami psychicznymi.
Liczba osób leczonych z powodu chorób psychicznych stale wzrasta. Pojawiające się zaburzenia nie tylko degradują równowagę emocjonalną i psychiczną, lecz również zakłócają relacje z rodziną i społeczeństwem. Konsekwencją tego stanu bywa utrata pracy, poczucie wykluczenia, obniżenie dotychczasowego standardu życia. Ta tendencja jest odnotowywana w wielu krajach Unii Europejskiej, dlatego w nowej perspektywie finansowej proces deinstytucjonalizacji usług w zakresie zdrowia psychicznego stał się jednym z priorytetów działań.
W ramach naboru zrealizowano 15 krótkich, 4 miesięcznych projektów. Ich istotą było opracowanie kompleksowego modelu leczenia środowiskowego zaburzeń. Modele uwzględniają założenia Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego. Obejmują wsparciem rodziny i najbliższe otoczenie osoby z zaburzeniami lub chorobą psychiczną. Zakładają wspólną koordynację usług zdrowotnych i społecznych, dzięki czemu ułatwiają osobom objętym wsparciem powrót do życia codziennego.
Większość opracowywanych modeli ma charakter uniwersalny, czyli dedykowana jest osobom z wszelkiego rodzaju zaburzeniami i chorobami psychicznymi. Kilka modeli jest bardziej ukierunkowanych, np. na osoby starsze chorujące na zespoły otępienne, osoby z tzw. podwójną diagnozą, osoby doświadczające depresji, czy dzieci i młodzież cierpiącą m.in. na uzależnienia od substancji psychoaktywnych bądź zaburzenia jedzenia.
Opracowane modele deinstytucjonalizacji, które uzyskały pozytywną rekomendację Grupy Sterującej ds. Deinstytucjonalizacji do testowania:
1. Stowarzyszenie Niepełnosprawni dla Środowiska EKON
Model: Kompleksowe wsparcie osób z zaburzeniami i chorobami psychicznymi w Warszawie (PDF 3 MB)
2. Fundacja Wspierania Rozwoju Społecznego "Leonardo"
Model: Deinstytucjonalizacja szansą na dobrą zmianę (PDF 3 MB)
3. Zakład Pielęgnacyjno-Opiekuńczy im. Ks. Jerzego Popiełuszki w Toruniu
Model: Skoordynowana opieka środowiskowa skierowana do osób z chorobą otępienną i ich opiekunów Model ZPO (ZIP 7 MB)
4. Bielskie Stowarzyszenie Artystyczne Teatr Grodzki
Model: Ekosystemy na rzecz utrzymania zdrowia psychicznego w gminach (ZIP 9 MB)
5. Towarzystwo Przyjaciół Niepełnosprawnych
Model: TRANSFER: innowacyjny program przeniesienia usług psychiatrycznych z instytucji do środowiska (PDF 9 MB)
6. Stowarzyszenie Na Tak
Model: Moja sprawa! Model wsparcia usamodzielniania młodych z zaburzeniami psychicznymi (PDF 8 MB)
7. Bródnowskie Stowarzyszenie Przyjaciół i Rodzin Osób z Zaburzeniami Psychicznymi "Pomost"
Model: Warszawski Zintegrowany System Leczenia i Wspierania Środowiskowego Osób z Zaburzeniami Psychicznymi (ZIP 6 MB)
8. Pallmed spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Model: Kujawsko-Pomorskie Środowiskowe Centrum Opieki Psychogeriatrycznej w Otępieniach (ZIP 6 MB)
9. Szpital Specjalistyczny im. dr J. Babińskiego SPZOZ w Krakowie
Model: Bliżej Ciebie - model zintegrowanego leczenia i wsparcia środowiskowego dla osób z zaburzeniami psychicznymi (PDF 1 MB)
10. Regionalne Centrum Wspierania Inicjatyw Pozarządowych
Model: Centrum Zdrowia Psychicznego jako zindywidualizowane wsparcie (ZIP 3 MB)
11. Miasto Gdańsk/Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Gdańsku
Model: Gdański model deinstytucjonalizacji usług świadczonych na rzecz osób z zaburzeniami psychicznymi (PDF 3 MB)
12. Fundacja Inicjatyw Menedżerskich
Model: Wspólnie możemy więcej (PDF 4 MB)
13. RC fundacja konsultingu i rehabilitacji
Model: Nowe rozwiązania na rzecz wsparcia osób z zaburzeniami i chorobami psychicznymi (ZIP 5 MB)
14. Wrocławskie Centrum Zdrowia Samodzielny Publiczny ZOZ
Model: Program zintegrowanych działań zdrowotnych, społecznych i socjalnych w procesie zdrowienia osób z doświadczeniem choroby psychicznej (ZIP 6 MB)
Modele przetestowane (ostateczne)
Beneficjenci i modele
1. Zakład Pielęgnacyjno-Opiekuńczy im. Ks. Jerzego Popiełuszki w Toruniu
Model: Skoordynowana opieka środowiskowa skierowana do osób z chorobą otępienną i ich opiekunów (PDF 3 MB)
2. Pallmed spółka z o.o w Bydgoszczy
Model: Kujawsko-Pomorskie Środowiskowe Centrum Opieki Psychogeriatrycznej w Otępieniach (PDF 10 MB)
3. RC Fundacja Konsultingu i Rehabilitacji
Model: Model leczenia środowiskowego zaburzeń psychicznych (PDF 2 MB)
4. Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Model: Model Środowiskowego Centrum Zdrowia Psychicznego dzieci i młodzieży (PDF 1 MB)
Model: Środowiskowe Centra Zdrowia Psychicznego dla dzieci i dorosłych: doświadczenia i rekomendacje (PDF 6 MB)
5. Miasto Gdańsk/Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Gdańsku
Model: Gdański Model Deinstytucjonalizacji (PDF 4 MB)
6. Bielskie Stowarzyszenie Artystyczna Teatr Grodzki
Model: Model środowiskowego wsparcia na rzecz osób chorych psychicznie pt. "Ekosystemy na rzecz utrzymania zdrowia psychicznego w gminach" (PDF 668 KB)
7. Towarzystwo Przyjaciół Niepełnosprawnych
Model: TRANSFER innowacyjny model przeniesienia usług psychiatrycznych z instytucji do środowiska (PDF 7 MB)
8. Miasto Stołeczne Warszawa
Model: Warszawski zintegrowany system leczenia i wspierania środowiskowego osób z zaburzeniami psychicznymi (PDF 942 KB)
9. Fundacja Inicjatyw Menedżerskich
Model:Model środowiskowego wsparcia osób z zaburzeniami i chorobami psychicznymi (PDF 943 KB)
10. Wrocławskie Centrum Zdrowia Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej
Model: Program zintegrowanych działań zdrowotnych, społecznych i socjalnych w procesie zdrowienia osób z doświadczeniem choroby psychicznej (PDF 4 MB)
11. Stowarzyszenie Na Tak
Model: Model wsparcia usamodzielniania młodych z zaburzeniami psychicznymi Moja sprawa! (PDF 835 KB)
12. Instytut Psychiatrii I Neurologii
Model: Model leczenia środowiskowego zaburzeń psychicznych (PDF 3 MB)